top of page
Foto van schrijverJoes van Hees

Houtstof: risico's en oplossingen

Bij het bewerken of verwerken van plaatmateriaal en hout komt houtstof vrij. Blootstelling aan houtstof brengt een aantal risico's met zich mee. Het is belangrijk om uit te zoeken risico's er allemaal zijn en kijk hoe u deze het best op kunt lossen.


  • Veeg niet !

  • Gebruik geen perslucht

  • Zuig het stof op !


Gezondheids risico's houtstof

Bij het bewerken of verwerken van hout en plaatmateriaal ontstaan gezondheidsrisico's door het houtstof dat vrijkomt. Stof van hardhout is door de overheid geclassificeerd als kankerverwekkend en stof van zachthout als verdacht. Ook bevatten veel houtsoorten stoffen die irriterend zijn voor ogen, huid en slijmvliezen. Sommige houtsoorten zorgen voor huiduitslag en/of eczeem, zoals grenen, merbau, meranti en iroko. Bij een aantal houtsoorten, zoals padoek en wengé, kunnen splinters voor (flinke) ontstekingen zorgen. In een enkel geval zorgt inademing van houtstof zelfs voor braakneigingen of maagkramp (zoals bij de houtsoort afromosia). Daarnaast is hout steeds meer (chemisch) bewerkt. Denk daarbij aan MDF en ander plaatmateriaal maar ook aan geïmpregneerde maatsoorten. Dit brengt extra risico’s met zich mee bij het bewerken. Het gaat dus om gezondheidsrisico's en bij langdurige blootstelling zijn die risico's enorm. Het gaat dan vaak om aandoeningen aan m.n. je longen en luchtwegen.

Bij schuren van hout komt veel stof vrij
Bij schuren van hout komt veel stof vrij

Grenswaarde houtstof

Voor kankerverwekkende stoffen wordt door de overheid een grenswaarde vastgesteld. Voor houtstof is dit 2 mg/m3 gemiddeld bij een blootstelling van 8 uur. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen hardhout en zachthout, aangezien er vaak blootstelling aan beide houtsoorten is. Bij de cao en de arbocatalogus van de meubelindustrie en timmerindustrie is overeengekomen dat bij aanschaf van nieuwe houtbewerkingsmachines niet meer stof mag vrijkomen dan 1 mg/m3.


Vaststellen van hoeveelheid houtstof in de lucht

Werkgevers moeten ervoor zorgen dat de grenswaarde niet wordt overschreden. Voor de houtbranches is daarom het houtstofprotocol opgesteld. Daarin staat hoe de hoeveelheid houtstof in de lucht beoordeeld moet worden. Daarbij gaat het niet om houtkrullen, maar alleen om de houtstofdeeltjes die klein genoeg zijn om ingeademd te worden.


Meten en/of weten

ls je voetstappen in het stof op de vloer of een stofmist in de lucht ziet, hoef je niet te meten, want dan kun je al vooraf weten, dat de blootstelling (te) hoog is. Is alles (bronafscherming, afzuiging, schoonmaak, enzovoort) prima geregeld, zoals aangegeven op deze website, en zie je in het donker met een lichtstraal nog nauwelijks stofdeeltjes, dan mag je er van uit gaan dat het OK is. Is het elke keer weer anders of heb je veel verschillende werkzaamheden, dan kan meten meer inzicht en verbeterkansen betekenen. Twijfel je of de maatregelen voldoende zijn geweest of weet je niet zeker of je afgezogen lucht voldoende gefilterd is om weer terug te blazen in de werkruimte, ook dan kan meten een uitkomst zijn. Aangezien werkzaamheden en omstandigheden in de fabriek of werkplaats niet steeds hetzelfde zijn. Is het, wanneer je gaat meten, niet voldoende om maar 1 meting te doen. Een luchtkwaliteitstest over een periode van meerdere dagen biedt daarbij inzage.


Risico's verkleinen en oplossingen

Dat risico verkleinen begint vooral bij de bron. Goede omkastingen / bronafzuiging bij en om de stationaire machines, waar mogelijk. Goede en goed geplaatste bronafzuiging met goede filters aan de open machines. Gebruik een stofzuiger om machines schoon te maken, en dus geen compressor.


Industriële luchtreiniging

Een industriële luchtreiniger die in de werkplaats hangt kan afvangen wat er toch nog aan fijne deeltjes in de lucht blijft zweven. Ruimtelijke luchtreinigers zijn een noodzakelijke aanvulling op afzuiging, omkastingen en andere oplossingen aan de bron. In tegenstelling tot deze "oplossingen" creëren ze een schonere en gezondere omgeving in het hele pand, waardoor iedereen die zich daar bevindt wordt beschermd. Een echte aanvulling dus! Overdreven allemaal? Vraag het eens aan een collega die ziek thuis zit omdat hij langdurig zonder (goede) voorzieningen heeft gewerkt.


Industriële luchtreiniging in houtverwerkende industrie
Een Njord industriële luchtreiniger in houtverwerkende industrie

Gezond en stofvrij werken

Van je werkgever mag je verwachten / dien je er voor te zorgen dat er middelen zijn om gezond en stofvrij te werken. Van de vakman mag je verwachten dat hij of zij ook echt van die middelen gebruik maakt. Stofzuigen doe je daarbij niet alleen voor je eigen gezondheid, maar ook van die van je collega's. Uiteindelijk willen we allemaal gezond ademend nog een tijdje mee gaan.






24 weergaven0 opmerkingen

Comments


bottom of page