Joes van Hees
- 9 jan.
- 3 minuten om te lezen

Gezonde lucht op het werk

Bijgewerkt op: 10 jan.

Op de werkplek is de luchtkwaliteit vaak (veel) slechter dan bijvoorbeeld in de buitenlucht in hartje Rotterdam. Zo wordt het totaal aantal Nederlandse werknemers dat bijvoorbeeld dagelijks aan een teveel aan lasrook wordt blootgesteld geschat op ongeveer 400.000. Het beheersen van deze gevaarlijke blootstelling is dan ook met name in de metaalindustrie en de scheepsbouw een forse uitdaging.

Wij, CleanAirNederland, helpen reeds jaren bedrijven bij het terugdringen van luchtvervuilingen op de werkplek. Hiervoor gebruiken we onder meer sensoren die gedetailleerdere informatie opleveren. Hiermee kan gericht worden ingegrepen om het risico van blootstelling aan vervuilde lucht te beperken. Weten hoe? Ontdek ons 5-stappenplan voor gezonde lucht op het werk.

Real time luchtkwaliteit meten op de werkplek

Bedrijven uit sectoren die met gevaarlijke stoffen werken, besteden al jaren aandacht aan de veiligheid en gezondheid van hun medewerkers. Toch overlijden jaarlijks nog altijd meer dan 3.000 (oud)werknemers door blootstelling aan bijvoorbeeld kankerverwekkende stoffen of gevaarlijke concentraties fijnstof. Maar daarnaast kampt een veelvoud met gezondheidsklachten. Vaak al voor de pensioengerechtigde leeftijd.

Gezondheidsrisico’s op de werkplek

Wanneer je tevens ziet dat ook de SER al vele jaren constateert dat de gezondheidsrisico’s op de werkplek al jaren niet meer dalen. Dan vraagt dit om actie en nieuwe methodieken. Opvallend is dat dit vooral lijkt te komen door de manier waarop we blootstelling aan gevaarlijke stoffen op de werkplek meten. Het is daarom dat wij slimme sensoren inzetten die in hoge resolutie en real time over een langere periode meten (en als data wegschrijven).

Gezonde lucht aanpak voor op het werk

CleanAirNederland heeft een 5-stappenplan ontwikkeld waarmee met behulp van sensoren gericht kan worden ingegrepen om de gezondheidsrisico’s door blootstelling aan vervuilde lucht (in het bijzonder stof en fijnstof) te verlagen. We gebruiken hiervoor speciale sensoren waarmee we kunnen vaststellen waar, wanneer en waarom er sprake is van (te hoge) blootstelling. Hierdoor kunnen gericht en effectief maatregelen worden getroffen.

Met deze 5 stappen helpen wij bedrijven aan gezondere lucht op het werk:

Blootstelling meten Traditionele gravimetrische meetmethoden geven een gemiddelde blootstelling aan gevaarlijke stoffen over de meetperiode weer. Om tot resultaten te komen is het nodig dat de monsters in een laboratorium worden geanalyseerd. Een betrouwbare, maar ook kostbare en tijdrovende methode, die bovendien geen inzicht geeft in variaties in tijd (hoeveel en wanneer) en piekblootstellingen. Dat maakt direct ingrijpen niet mogelijk en het vaststellen van waar, waardoor, wanneer en waarom blootstelling plaatsvindt onmogelijk.Inmiddels kunnen we bijvoorbeeld stof en fijnstof ook met behulp van sensoren meten. Die hebben als voordeel dat ze real time het blootstellingsniveau meten en daarmee inzicht geven wanneer blootstelling plaatsvindt. Daarnaast kunnen ze per locatie of activiteit of en wanneer een bepaalde grenswaarde overschreden wordt.
Impact op gezondheid Het grote voordeel van het meten middels sensoren is dat er inzicht wordt verkregen wanneer blootstelling plaatsvindt. Bij een realtime meting op een bepaalde werkplek, of bij een activiteit wordt door de sensor zelfs een signaal afgegeven wanneer een grens wordt overschreden, waardoor direct actie ondernomen kan worden. Dit voorkomt gezondheidsschade en is essentieel voor medewerkers die al (lichte) gezondheidsschade hebben opgelopen.
Vervuilingsbron achterhalen Door de verzamelde sensordata te analyseren, kunnen we ontdekken waardoor, wanneer (en daarmee waarom) blootstelling plaatsvindt. Deze data kan aangevuld worden met observaties, tijd- en activiteitslogboeken. Hierdoor kunnen we effectief omstandigheden, activiteiten of bronnen achterhalen die voor te hoge blootstelling zorgen. Daarnaast kunnen we op basis van sensordata rapporten maken, waarop het concentratieverloop in een ruimte over de tijd zichtbaar wordt. Dit alles om werkplekken gezonder te maken, door bijvoorbeeld het treffen van organisatorische maatregelen of juist de inzet van bronafzuiging of luchtreinigers.
Advies aangaande maatregelen Door sensordata te combineren wordt nauwkeurig de oorzaak van de blootstelling vastgesteld. Vervolgens adviseren we heel gericht maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Zo kan soms een aanpassing van de werkprocedure of schoonmaakmethode al voldoende zijn om de blootstelling aan stof en fijnstof te verlagen. In andere gevallen kunnen lokale technische maatregelen of gedrag beïnvloedende maatregelen nodig zijn om de blootstellingen te reduceren. Of adviseren wij extra ventilatie of juist luchtreiniging om een productieruimte veilig houden door te voorkomen dat de concentratie van een gevaarlijke stof oploopt.
Effecten van maatregelen evalueren Desgewenst kunnen wij het effect gemeten van geïmplementeerde maatregelen. Met sensoren zijn nametingen eenvoudig uit te voeren. Door de gegevens van voor en na met elkaar te vergelijken wordt het effect van de maatregelen op de blootstelling of concentratie in de lucht direct zichtbaar. Als de effectiviteit te laag blijkt om voor gezonde werkplekken te zorgen, kan direct worden bijgestuurd met extra maatregelen.

Hightech sensor in ontwikkeling

Tussentijds werkt TNO aan een Chemical Identifier. Deze sensor kan ook de chemische samenstelling van de deeltjes vaststellen. Zo kan real time zelfs voor specifieke stoffen zoals bijvoorbeeld kwarts, worden bepaald wat de blootstelling is. En is de politiek aan zet om duidelijkheid te verschaffen aangaande normen. Want voor de binnenlucht bestaat er bijvoorbeeld geen fijnstofnorm. Wel voor de buitenlucht. Maar die is gelukkig meestal schoner.